ابزار، رفیق کارگره. همون‌طور که یه نجار با اره‌ش حرف می‌زنه، یه تراشکار یا فرزکار هم باید ابزار برششو بشناسه، قلق‌شو یاد بگیره، و حواسش به سلامت اون ابزار باشه.
شناخت ابزارهای برش و کاربردشون
۱. تیغ فرز (End Mill, Face Mill)
• تیغ فرز انگشتی بیشتر برای فرزکاری سطوح جانبی و شیار استفاده میشه. جنسش معمولاً از HSS یا کاربایدیه.
• تیغ فرز الماسه یا کاربایدی واسه ماشین‌کاری با سرعت بالا و عمر بالا استفاده میشه، مخصوصاً روی آلیاژهای سخت مثل فولادهای آلیاژی یا استنلس استیل.
• یه نکته: همیشه به زاویه‌ی لبه‌ی برش توجه کن. اگه برای آلومینیوم طراحی شده، زاویه برشش بیشتره و لبه‌اش تیزتره.
۲. اره دیسکی و اره نواری
• اره دیسکی برای برش سریع و دقیق مقاطع فلزی استفاده میشه، ولی یادت باشه که دمای کار بالا می‌ره، پس حتماً از کولانت یا آب صابون استفاده کن.
• اره نواری عمر بیشتر و دقت بهتر تو برش مقاطع قطورتر داره، اما باید به کشش تیغه و نوع دندونه خیلی دقت کنی.
۳. مته‌ها (Drill Bits)
• مته HSS خوبه برای فولادهای نرم، اما وقتی با استیل سروکار داری، برو سراغ مته کبالت یا تیتانیومی.
• مته رو همیشه با زاویه مناسب سنگ بزن. زاویه نوک مته معمولاً ۱۱۸ تا ۱۳۵ درجه‌ست. اگه زاویه اشتباه باشه، یا مته لیز می‌خوره یا می‌سوزه.
نگهداری ابزار – راز عمر طولانی ابزارها
هیچ ابزاری، هرچقدر هم گرون و باکیفیت باشه، بدون مراقبت عمر نمی‌کنه. اینا نکاتیه که خودم همیشه تو کارگاه به بچه‌ها می‌گم:
۱. نظافت بعد از هر بار استفاده
• ابزار رو بعد از کار تمیز کن. حتی ذره‌ای براده آهن یا روغن خشک‌شده می‌تونه تیغه رو کند کنه یا باعث خوردگی بشه.
۲. روغن‌کاری و ضد زنگ
• ابزارهای برش فلزی رو همیشه با روغن سبک یا ضدزنگ بپوشون وقتی کار تموم شد، مخصوصاً اگه قراره چند روزی ازش استفاده نشه.
۳. نگهداری در جعبه مخصوص یا کاور
• نذار ابزار روی میز کار ولو باشه. لبه‌اش به جایی بخوره کند میشه. همیشه تو جعبه‌های مخصوص یا روی فوم قرارش بده.
۴. مرتب تیز کردن
• ابزار کند مثل چاقوی کند بیشتر بهت آسیب می‌زنه تا کمک. تیز کردن تیغ فرز یا مته رو یاد بگیر، یا بده به یه تیزکار حرفه‌ای. ( اگه نیاز به دستگاه ابزار تیز کن داشتی خبرم کن )
• تیغ کند نه‌تنها کیفیت قطعه رو خراب می‌کنه، بلکه فشار زیادی به اسپیندل دستگاه و خودت وارد می‌کنه.
یاد بگیر با ابزار مثل شریک کارت رفتار کنی. نگهداری درست یعنی کاهش هزینه، افزایش کیفیت کار و از همه مهم‌تر راحتی و ایمنی خودت تو کارگاه.